AKTUALNOŚCI

Pierwsza ocena groszku cukrowego po zbiorach to ocena towaroznawcza. Bierze się w niej pod uwagę m in. zawartości (%) ziaren uszkodzonych i zlepieńców trwałych, barwa (ocena procentowego udziału ziaren żółtych i ze skazami), wielkość ziaren, zdrowotność, smak i zapach i konsystencję (twardość). Materiał badany stanowiły 2 odmiany groszku najbardziej przystosowane do lokalnych warunków, a wybrane na podstawie rezultatów badań polowych, molekularnych i chemicznych uzyskanych w 1 roku realizacji operacji.
W wyniku przeprowadzonych analiz potwierdzono rezultaty poprzednich etapów, tj. pomimo niewielkich różnic związanych z cechami odmiany, jakość towaroznawcza ziaren była bardzo dobra i mieściła się w klasie A tj. najlepszej do dalszych procesów przetwórczych. Ziarna poza typowymi wskaźnikami oceny towaroznawczej były przede wszystkim wyrównane co predysponuje je jako znakomity surowiec do uzyskania nowego produktu, czyli groszku o jakości PREMIUM.

Równolegle z pracami promocyjnymi rezultatów operacji, trwają prace polowe. Przyspieszony w tym roku okres wegetacji pozwolił relatywnie szybciej niż w roku ubiegłym rozpocząć prace u Rolnika w ramach projektu, a tym samym dokonać wcześniejszego zbioru groszku. Niewątpliwie rezultaty poprzednich etapów, tj. dobrane odmiany najbardziej przystosowane do lokalnych warunków, pozwoliły na uzyskanie wcześniejszych i obfitszych plonów groszku o optymalnej wartości technologicznej. Nad pracami czuwały naukowczynie z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu prof. UPP. dr hab. Danuta Kurasiak-Popowska z Katedry Genetyki i Hodowli Roślin, oraz prof. dr hab. Joanna Kobus–Cisowska z Katedry Technologii Gastronomicznej i Żywności Funkcjonalnej.

W daniach 25-26 czerwca 2024 we Wrocławiu, odbyła się konferencja pn.: VI Forum: Sieciowanie Partnerów SIR. Konferencje zorganizowała Sieć na Rzecz Innowacji w Rolnictwie i na Obszarach Wiejskich – SIR i skupiła ponad 100 partnerów sieci. Również przedstawiciele grupy operacyjnej GROSZEK PREMIUM zostali zaproszeni na to wydarzenie. Razem z przedstawicielami Centrów Doradztwa Rolniczego, przedsiębiorcami, rolnikami i innymi naukowcami, mieli okazję wymienić się wiedzą i doświadczeniem w realizacji innowacyjnych rozwiązań na rzecz podnoszenia konkurencyjności polskiego rolnictwa i jakości życia na wsi. Reprezentanci Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu wraz z kierownikiem naukowym projektu dr inż. Tomaszem Szablewskim z Katedry Zarządzania Jakością i Bezpieczeństwem Żywności, nawiązali nowe kontakty, również z innymi grupami operacyjnymi które mogą zaowocować rozwojem prowadzonych aktualnie operacji oraz realizacją nowych wspólnych projektów, których rezultatem będzie wdrożenie innowacji.

W ramach promocji grupy operacyjnej GROSZEK PREMIUM oraz realizowanej przez nią operacji, naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Katedry Zarządzania Jakością i Bezpieczeństwem Żywności, opublikowali dla WIEŚCI AKADEMICKICH Wydawnictwa UPP, artykuł pt. INNOWACYJNA ŻYWNOŚĆ POCHODZENIA ROŚLINNEGO SZANSĄ NA ROZWÓJ ROLNICTWA I PRZETWÓRSTWA ŻYWNOŚCI (dr inż. Tomasz Szablewski i prof. UPP dr hab. Renata Cegielska-Radziejewska). W artykule omówiono cel strategiczny nawiązywania współpracy pomiędzy różnymi podmiotami tworzącymi grupę operacyjną do przygotowania innowacyjnych rozwiązań mających przyczynić się do rozwoju zarówno rolnictwa jak i branży przetwórczej. Ponadto scharakteryzowano zadania wszystkich uczestników operacji, tak by w efekcie powstało szereg nowych rozwiązań służących konsorcjantom w trosce o środowisko naturalne oraz zapobieganie marnotrawieniu zasobów.

W daniach 15-17 kwietnia 2024 w Kirach k. Zakopanego odbyło się VIII SYMPOZJUM NAUKOWE „Bezpieczeństwo Żywnościowe i Żywności”. Pośród uczestników sympozjum znalazło się wielu znakomitych naukowców realizujących swoje badania w obszarach jakości produktów żywnościowych, uwarunkowań bezpieczeństwa żywnościowego i żywności oraz strat i marnotrawstwa żywności. Wydarzenie to przyciąga od lat światowej klasy specjalistów, dlatego nie mogło na nim zabraknąć również zespołu naukowego grupy operacyjnej GROSZEK PREMIUM z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Kierownik naukowy projektu dr inż. Tomasz Szablewski wraz z interdyscyplinarnym zespołem, przedstawił komunikat naukowy pt. „Analiza ekspresji genów peroksydaz nasion grochu siewnego w zapewnieniu jakości i bezpieczeństwa”, a razem z nim cel i założenia operacji.

W dniu 10.04.2024 w Centrum Konferencyjnym Enea Stadion w Poznaniu, odbyła się konferencja WSPÓŁPRACA PRODUCENTÓW ROLNYCH SPOSOBEM NA ROZWÓJ ROLNICTWA I OBSZARÓW WIEJSKICH. Konferencję zorganizowało Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu, członek grupy operacyjnej GROSZEK PREMIUM.

Naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu na czele z kierownikiem naukowym projektu dr inż. Tomaszem Szablewskim oraz pozostali uczestnicy spotkania w tym rolnicy i przedsiębiorcy biorący udział w spotkaniu, mieli doskonałą okazją do wymiany doświadczeń oraz poszerzenia swojej wiedzy i czerpania nowych inspiracji do tworzenia różnorodnych nowych form współpracy.

Prace w drugim etapie realizacji operacji, kończą zaawansowane analizy towaroznawcze realizowane w Katedrze Chemii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zebrany materiał badawczy, tj. 15 odmian groszku cukrowego, poddano analizie zawartości wybranych składników odżywczych. Kompleksowa ocena obejmowała m. in. oznaczenia witamin (z grupy B, C, A, E, K,), makro i mikroelementów (Cu, Mn, Fe, K, P, Zn, Mg, Ca), flawonoidów, kwasów fenolowych, chlorofilu, cukrów, kwasów organicznych, oraz aktywności przeciwutleniającej i związków fenolowych. Uzyskana nowa wiedza na temat surowca, razem z pozostałymi danymi polowymi i genetycznymi, posłużą do wyboru w kolejnym trzecim etapie realizacji operacji, odmian o najwyższym potencjale do dalszych procesów przetwórczych.

W ramach realizacji drugiego etapu operacji, kontynuowane są również prace nad oceną towaroznawczą zgromadzonego materiału doświadczalnego. Zebrane 15 odmian groszku cukrowego poddawane są szczegółowym analizom mikrobiologicznym w laboratorium mikrobiologicznym Katedry Zarządzania Jakością i Bezpieczeństwem Żywności Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Wyniki analiz potwierdziły ogólne niskie zanieczyszczenie, a tym samym pełne bezpieczeństwo surowca.

Drugi etap realizacji projektu obejmuje szczegółową analizę molekularną wszystkich 15 odmian groszku cukrowego. Po wykonaniu reakcji odwrotnej transkrypcji w pierwszym etapie badań zaprojektowano startery do reakcji qPCR. Projektowanie starterów oparto o sekwencje genów zaczerpnięte z bazy NCBI oraz Ensembl Plants. Rezultatem prowadzonych analiz jest potwierdzenie w każdym z badanych materiałów, obecności genu kodującego peroksydazę. Ponadto dla każdej odmiany, dokonano szacowania ilości kopii wybranych genów kodujących peroksydazy.

Doniesienia naukowe grupy operacyjnej WegeMIXtura i GROSZEK PREMIUM docenione w środowisku naukowym.

W ramach 47 Seminarium Naukowo-Technicznego „Chemistry for Agriculture” w Karpaczu, kierownicy naukowi obu operacji: prof. UPP dr hab. Joanna Kobus-Cisowska i dr inż. Tomasz Szablewski, zostali zaproszeni do wzięcia udziału w panelu dyskusyjnym „Odpady jako surowce dla produktów chemii dla rolnictwa: Szanse i zagrożenia dla środowiska oraz bezpieczeństwa żywności”. W interdyscyplinarnym zespole dyskutantów poruszano m. in. tematy znaczenia generowanych przez przemysł spożywczy odpadów i ich wpływu na środowisko oraz jakość i bezpieczeństwo żywności. Prowadzone w ramach obu grup operacyjnych badania, posłużyły za przykład prób ograniczania marnotrawienia zasobów (energii, wody i surowców), a tym samym redukcji odciążenia środowiska generowanymi przez zakłady przetwórcze ubocznymi surowcami niejadalnymi.

W dniach 26-29 listopada 2023 w ośrodku konferencyjno-wypoczynkowym w Karpaczu, odbyła się 47 edycja Seminarium Naukowo-Technicznego „Chemistry for Agriculture”.
W Seminarium uczestniczą przede wszystkim specjaliści z dziedzin chemii i biologii środowiska, technologii i biotechnologii, prowadzących badania o tematyce z pogranicza chemii i biologii. Na takim wydarzeniu nie mogło zabraknąć również zespołu naukowego grupy operacyjnej GROSZEK PREMIUM z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Pod przewodnictwem kierownika naukowego projektu dra inż. Tomasz Szablewskiego, interdyscyplinarny zespół przedstawił wstępne wyniki badań uzyskanych w trakcie realizacji projektu. Zaprezentowane w postaci plakatów wyniki realizacji operacji, cieszyły się dużym zainteresowaniem, a przybyli na seminarium naukowcy z innych ośrodków w trakcie licznych dyskusji zgodnie orzekli, że siłą naszej grupy operacyjnej jest interdyscyplinarny zespół badawczy, wysoka jakość badań i komplementarne podejście do rozwiązania tematu.

W daniach 14-15.11.2023 odbył się III Szczyt Polskich Grup Operacyjnych EPI, organizowany przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Warszawie. Szczyt jest wydarzeniem realizowanym w ramach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR), a jego celem jest ułatwienie nawiązywania kontaktów między polskimi Grupami Operacyjnymi, a także wymiana doświadczeń w realizacji projektów, które dotyczą opracowania i wdrożenia innowacyjnych rozwiązań w produkcji rolniczej,
przetwórstwie czy dystrybucji produktów rolno-spożywczych.
Nasza Grupa Operacyjna GROSZEK PREMIUM miała na tym spotkaniu również swoich przedstawicieli, pracowników Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu na czele z kierownikiem badań dr inż. Tomaszem Szablewskim oraz brokera innowacji Pana Przemysława Lecyka z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Poznaniu. Spotkanie cieszyło się ogromnym zainteresowaniem i umożliwiło na szerokim forum, upowszechnianie rezultatów projektów zarówno tych już zakończonych, jak i będących w trakcie realizacji.

W ramach realizacji operacji, Lider tj. Zakład Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego w Środzie Wlkp. Sp. z o.o., dokonał już pierwszych inwestycji. Zakupiony nowoczesny sorter optyczny do groszku po wstępnych testach pracuje już w zakładzie. Inwestycja ta była kluczową by na wczesnym etapie można dokonać selekcji surowca (po blanszowaniu czy mrożeniu) o zmienionej, nieodpowiedniej barwie. Taka innowacja w organizacji pracy będzie skutkowała przede wszystkim wczesną eliminacją produktów niezgodnych,
a w konsekwencji eliminacją dodatkowych nakładów na utrzymanie go np. w stanie zamrożenia.

W poniedziałek 09.10.2023 r. w Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu odbyło się spotkanie organizacyjno-sprawozdawcze grupy operacyjnej
GROSZEK PREMIUM. Przybyli na spotkanie przedstawiciele Lidera projektu Zakład Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego w Środzie Wlkp. Sp. z o.o. oraz pozostali konsorcjanci
i wykonawcy projektu, omówili rezultaty zrealizowanych już prac oraz postępy w ramach biegnącego etapu realizacji operacji.

W dniu 5 września 2023 r. odbyła się konferencja pn.: „Współpraca Producentów Rolnych sposobem na rozwój Rolnictwa i Obszarów Wiejskich” zorganizowana przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu - konsorcjanta w naszym projekcie. Spotkanie to cieszyło się dużym zainteresowaniem i stało się znakomitą platformą do zaprezentowania przez prof. UPP dr hab. Joannę Kobus-Cisowską - wykonawczynię projektu, podstawowych założeń i prac prowadzonych w ramach operacji GROSZEK PREMIUM.

Całość badań nad jakością analizowanych odmian groszku, zamykają badania bezpieczeństwa mikrobiologicznego, realizowane w Katedrze Zarządzania Jakością i Bezpieczeństwem Żywności. Pośród badanych wyróżników oznaczono ogólną liczbę bakterii mezofilnych, ogólną liczbę pleśni i drożdży, bakterie redukujące siarczyny oraz bakterie z rodzaju Salmonella i Listeria. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono niskie zanieczyszczenie badanymi grupami bakterii oraz brak obecności patogennych mikroorganizmów.

Kolejny zestaw analiz przeprowadzanych w ramach 1 etapu projektu, przeprowadzany jest w Katedrze Chemii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Badania doświadczalnych odmian groszku obejmowały ocenę aktywności enzymatycznej peroksydaz, zawartości związków nierozpuszczalnych w alkoholu oraz ocenę bezpieczeństwa surowca m. in pozostałości pestycydów i wybranych toksyn produkowanych przez pleśnie. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że badany materiał cechowała zróżnicowana aktywność enzymów z grupy peroksydaz, oraz co najważniejsze pełne bezpieczeństwo.

Równolegle z oceną towaroznawczą zebranych odmian groszku cukrowego, w laboratorium Katedry Genetyki i Hodowli Roślin, rozpoczęły się prace nad aktywnością genów odpowiedzialnych za produkcję enzymów z grupy peroksydaz. W tym celu po wyselekcjonowaniu zdrowego i nieuszkodzonego materiału, zgodnie z założeniami projektu, wykonano odpowiednie analizy za pomocą techniki Real Time PCR.

Po zbiorach, przyszedł czas na pierwsze oceny wysianych odmian groszku. W pierwszym etapie wykonano ocenę towaroznawczą m in. zawartości (%) ziaren uszkodzonych
i zlepieńców trwałych, barwę (ocena procentowego udziału ziaren żółtych i ze skazami), wielkość ziaren, zdrowotność, smak i zapach i konsystencję (twardość). W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że pomimo niewielkich różnic związanych z cechami odmiany, jakość towaroznawcza ziaren mieści się w klasie A tj. najlepszej do dalszych procesów przetwórczych.

W dniu 27 czerwca rozpoczęły się zbioru grochu. W pierwszym terminie zabrano 5 najwcześniejszych odmian. W ostatnim tygodniu czerwca zebrano kolejne 4 genotypy grochu. Inspekcja pola przeprowadzona 4 lipca 2023 umożliwiła zebranie po 40 genotypów z ostatnich 5 odmian. Na przełomie czerwca i lipca oceniano stan ogólny plantacji, poziom wylegania roślin, ich wysokość, ilość strąków na roślinie i ilość nasion w strąku, wszystko po to by w kolejnym etapie prac wyselekcjonować genotypy o wyrównanych i pożądanych cechach zgodnych z nadrzędnym celem projektu.

Prace w ramach projektu „Groszek Premium” trwają. 26.06.2023 ocenialiśmy 15 odmian grochu siewnego wysianego na powierzchni 2 ha w miejscowości Chwałkowo.
Susza i wysokie temperatury w ciągu ostatnich dni przyspieszyły dojrzewanie grochu, dlatego w najbliższym czasie rozpoczną się pierwsze zbiory, a tuż za nimi pierwsze analizy genetyczne.

W ramach projektu „Groszek premium” 31.05.2023 ocenialiśmy 15 odmian grochu siewnego wysianego na powierzchni 2 ha w miejscowości Chwałkowo. Pierwsze dwie odmiany grochu wysiewane 19.04 rozpoczęły kwitnienie. Doświadczenie polowe z grochem oceniamy bardzo wysoko – łan wyrównany, z odpowiednią obsadą roślin i brakiem zanieczyszczeń.

Równolegle z pracami polowymi trwają intensywne prace laboratoryjne prowadzone przez pracowników Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. W ramach analiz, kiełkowano materiał siewny do analiz PCR, w celu pobrania materiału genetycznego i identyfikacji genów kodujących peroksydazy.

Wraz z rozpoczynającym się sezonem wegetacyjnym, w ramach projektu "GROSZEK PREMIUM", zakupiono 15 odmian grochu siewnego. Jeśli tylko pogoda na to pozwoli, rozpoczną się prace przygotowawcze i zasiewy.